Contents/Summary
- Summary
-
วิทยานิพนธ์นี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพจากเอกสาร (Documentary-Qualitative Research) มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาพุทธศิลป์ 2) เพื่อศึกษาพุทธศิลป์ที่ปรากฏในลัทธิตันตระ 3) เพื่อวิเคราะห์พุทธ์ศิลป์ที่ปรากฏในลัทธิตันตระ ผลการวิจัยพบว่า : พุทธศิลป์ เป็นศิลปะที่แฝงปรัชญาพุทธศาสนา เพื่อเป็นสื่อนำหลักธรรมคำสอนของพุทธศาสนาหรือปริศนาธรรมให้ผู้พบเห็นเกิดศรัทธาในสิ่งดีงาม หรือน้อมใจให้เกิดความสงบ และมั่นคงในอุดมคติ ที่สามารถยกจิตสู่สภาวะเหนือโลกเหนือสามัญ (Transcendence) พุทธศิลป์มีการปรับให้เข้ากับยุคสมัยตามลักษณะบรรทัดฐานและวัฒนธรรมความเป็นอยู่ของแต่ละท้องถิ่นในรูปแบบสถาปัตยกรรม จิตรกรรม ประติมากรรม และวรรณกรรม อันเป็นเครื่องน้อมนำไปสู่การศึกษาและปฏิบัติธรรม พุทธศิลป์ที่ปรากฏในลัทธิตันตระ เป็นศิลปะที่สามารถสื่อปรัชญาคำสอนพุทธตันตระได้ตามวัตถุประสงค์ สถูปถูกสร้างขึ้นตามคติจำลองจักรวาล สะท้อนให้เห็นถึงการเทิดทูนสิ่งสำคัญที่สุด ณ จุดศูนย์กลาง เป็นอนุสรณ์ระลึกถึงเหตุการณ์สำคัญในช่วงพระชนม์ชีพของพระพุทธเจ้า จิตรกรรมมันดาลา เป็นภาพแปลนของสถูปที่จำลองการกำเนิดภพภูมิต่าง ๆ ตามคติ “ไตรภูมิพระร่วง” จิตรกรรมทังกา เป็นสื่อนำจิตเข้าสู่สมาธิด้วย “การมอง” และ “การกระตุ้นเตือนจิตใจ” ปฏิมากรรมพระพุทธเจ้าหรือพระโพธิสัตว์ สื่อความหมายทำให้ผู้คนเข้าใจในธรรมาธิษฐานของบุคลาธิษฐานนั้น และปรัชญาปารมิตาเป็นคำสอนแนวการปฏิบัติโยคะว่าด้วยเรื่องสุญญตา พุทธศิลป์ลัทธิตันตระแต่ละประเภทเป็นเครื่องมือในการปฏิบัติโยคะและน้อมนำให้ผู้พบเห็นเข้าใจปรัชญาพุทธตันตระได้ง่ายขึ้น วิเคราะห์พุทธศิลป์ที่ปรากฏในลัทธิตันตระ ความกลมกลืนระหว่างสรรพสิ่งที่ตรงกันข้ามเป็นหนึ่งเดียวระหว่างผู้รู้ (Subject) และสิ่งที่ถูกรู้ (Object) ตามปรัชญาสหภาพนิยม (Unificationism) มีสภาวะสุญญตา เป็นสภาวะแห่งอัลติมะจิต ที่ไม่ยึดติดถือมั่นในรูปขันธ์และนามขันธ์ของบุคคลและสรรพสิ่งเป็นสาระ ดังนั้น เมื่อผู้ปฏิบัติโยคะเพ่งพิจารณาพุทธศิลป์ยับยุมซึ่งเป็นอารมณ์รูปขันธ์ภายนอกจนเกิด ‘สุญญตาภายนอก’ แล้ว และพิจารณาขันธ์ห้าของตนจนเกิด ‘สุญญตาภายใน’ สะท้อนให้เห็น ‘ความว่าง’ ที่หมายความว่า ‘ว่างจากสวภาวะ เป็นความว่างจากการอิงอาศัยเหตุปัจจัยในการปรุงแต่งให้อุบัติขึ้น’
The objectives of this documentary qualitative research are: 1) to study Buddhist arts, 2) to study Buddhist arts in Tantricism, and 3) to analyze the Buddhist arts in Tantricism. The results of the study were found that: Buddhist arts are the arts implying Buddhist philosophy to bring Buddhist teachings or Dhamma puzzle to viewers and lead them to goodness, mental peace and ideal stability until they can raise their mental level into transcendence. The Buddhist arts are adjusted and adapted to the local cultural criteria and ways of life in the form of architecture, painting, sculpture, and literature in order to lead to Dhamma learning and practice. The Buddhist arts in Tantricism are the arts able to convey Tantric philosophy. Stupas were built according to the concept of cosmology reflecting significant situations in the life of the Buddha. Mandala painting reflects stupa plan of birth and rebirth in planes of existence in the Three Worlds according to King Ruang. Painting is a media leading and prompting the mind into concentration by seeing. Sculpture of the Buddha or Bodhisatva can lead viewers to understand teachings with reference to ideas from personification. Paramita philosophy is the teaching method by yoga practice concerning Suññatā. Each of Buddhist arts in Tantricism is an instrument for yoga practice and leads the practitioners to understand Tantric Buddhist philosophy easier. The analysis of Buddhist arts in Tantricism, harmony of opposite things is unity between subject and object. According to Unificationism, the state of emptiness is the state of ultimate mind detaching from mind and matter of man and material. When the yoga practitioners concentrate and reflect Yabyum Buddhist art which is the sense object of external matter until they access external emptiness, then they continue consideration on one’s own five aggregates until achieving internal emptiness. The internal emptiness reflects the emptiness of existence without factors of causality.
Bibliographic information