Contents/Summary
- Summary
-
การวิจัยครั้งนี้เป็นวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ขั้นตอนและวิธีการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามแนวสติปัฏฐาน 4 ของวัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร 2) ปัญหาอุปสรรคในการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามแนวสติปัฏฐาน 4 ของวัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร และ 3) แนวทางในการพัฒนาการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามแนวสติปัฏฐาน 4 ของวัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ คือ พระวิปัสสนาจารย์วัดพระธาตุศรีจอมทอง จำนวน 5 ราย และผู้เข้าปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานที่สำนักปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน จำนวน 3 ราย ทำการวิจัยในช่วงระยะเวลาตั้งแต่เดือนเมษายนถึงเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2560 ผลการศึกษาวิจัยแนวทางการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามแนวสติปัฏฐาน 4 ของวัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ พบว่า ขั้นตอนและวิธีการวิปัสสนากรรมฐานตามแนวสติปัฏฐาน 4 ของวัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหารนั้นแบ่งเป็น 3 ขั้นตอน คือ 1) ขั้นตอนการฝึก ซึ่งเป็นการฝึกกราบสติปัฏฐานสี่ การเดินจงกรม การนั่ง และการนอน 2) ขั้นตอนการฝึกอย่างเข้มงวดเรียกว่า การเข้าอธิษฐาน และ 3) ขั้นตอนการทวนญาณ สำหรับปัญหาอุปสรรคในการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามแนวสติปัฏฐาน 4 ของวัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร พบว่า ผู้ปฏิบัติขาดความอดทนและความเพียรต่อเนื่องในการกำหนดอาการพองยุบ และสภาวธรรมอื่นๆ และไม่สามารถกำหนดรู้ทันอารมณ์ขณะปัจจุบันได้ ซึ่งทำให้เห็นผลช้าและไม่สามารถสัมผัสอารมณ์ที่ละเอียดอ่อนในการปฏิบัติได้ บางรายถึงกับเกิดความท้อแท้ในการปฏิบัติ บางรายก็ยังติดคุ้นชินกับวิธีปฏิบัติเดิมก่อนเข้ามาปฏิบัติแบบสติปัฏฐาน 4 ซึ่งพระวิปัสสนาจารย์ก็พยายามให้คำแนะนำปรับแก้การปฏิบัติให้เหมาะกับผู้ปฏิบัติ และคอยให้กำลังใจตลอดเวลาที่ปฏิบัติ ส่งผลให้ผู้ปฏิบัติมีความเข้าใจหลักการปฏิบัติแบบสติปัฏฐาน 4 และสามารถกำหนดทันอารมณ์กรรมฐานได้ดีมากขึ้น รู้ทันต่อสภาวธรรมที่เกิดขึ้นในปัจจุบันขณะกระทบที่กาย เวทนา จิต และธรรม ส่วนแนวทางในการพัฒนาการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามแนวสติปัฏฐาน 4 ของวัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหารนั้น พบว่า คู่มือหลักสูตรที่ใช้อยู่เป็นคู่มือที่ดี เป็นประโยชน์ต่อผู้สอนและผู้ปฏิบัติ แต่ที่ผ่านมาคู่มือหลักสูตรนี้มีแจกให้เฉพาะพระวิปัสสนาจารย์เท่านั้น ดังนั้น ทางวัดควรพิมพ์แจกให้กับบุคคลทั่วไปนำไปศึกษาและปฏิบัติด้วยตนเอง ทั้งนี้ เพื่อเป็นประโยชน์ในการเผยแพร่หลักการปฏิบัติแบบสติปัฏฐาน 4 ให้แพร่หลายมากยิ่งขึ้น ส่วนอาคารสถานที่ปฏิบัติ ที่อยู่อาศัยก็ สัปปายะเหมาะแก่การปฏิบัติธรรมยิ่ง
This research is a qualitative research. The objectives of this study were: 1) the procedure and methods of the insight meditation practice according to the four satipatthānas of wat Phradhatsrichomthong varavihara, 2) the obstacles of the insight meditation practice according to the four satipatthānas of wat Phradhatsrichomthong varavihara and 3) the process for the development of the insight meditation practice according to the four satipatthānas of wat Phradhatsrichomthong varavihara. The important data informants were 5 venerable Vipassana masters and 3 vipassana practitioners of wat Phradhatsrichomthong varavihara. The research was conducted during the period from April to August, 2017. The results of the study found that the procedure and methods of the insight meditation according to the four satipatthānas of wat phradhātsrichomthong varavihara were divided into 3 steps: 1) the bodily postured training, which is the four satipatthānas prostrating model and training pay-attention on walking, sitting, standing and sleeping, 2) The austere training process, it is called kaankhao-athitthāna (strict self-indeep meditation training) and 3) the process of perception (ñāņa) or the knowledge revival process. In the other one, the obstacles of the insight meditation practice found that Practitioners have less pay-attention, less patience and less persistence continuously to concentrate on rising–falling of abdomen phenomena. They are unable to determine the present moving mood. Thus, the results are uncovered slow and the indeep-sensitive emotions are far to be touched. Moreover, some are frustrated with the practice and some also are accustomed to the own former original practice before entering the satipatthāna meditation course. The above case, masters have tried studiously to confirm and give them advice how to meditate right practice and comfort them all the time of practicing. As a result, the practitioners have better understanding of the principles of the four trainings of mindfulness. They are really able to focus clearly on the present moment touching the body, sensations, mind and mind-objects. While the process for the development of meditation practice found that the meditation manual being taught is useful and standard utilizing for both teachers and practitioners as the main guided manual but it is not widely published to all. To make the public clearly understand how to practice the satipatthāna meditation and to promote to practice more widely than before, temple should published in public. In addition, the temple has been well organized the atmosphere to appropriate for higher practice meditation; main building, private huts. Thus, this temple has been widely attracting for all genders from all countries until the present.
Bibliographic information